گونه‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای در قرآن کریم

نویسندگان

چکیده مقاله:

چندوجهی بودن پدیده­ها و مسائل و همچنین پیشگیری از تحویل انگاری، پژوهشگران را از مطالعات میان‌رشته ­ای ناگزیر کرده است. قرآن کریم نیز در دوران معاصر به همین دلایل، بسیار در معرض چنین پژوهش­هایی قرار گرفته است. لیکن به دلیل نو بودن این شکل از مطالعات، عموماً پژوهش­گران بنا به برداشت خود از میان ­رشته ­ای به آن می­پردازند که همین امر، تعیین محدوده و بیان تعریفی منسجم از میان­رشته ­ای و همچنین بیان گونه ­های قرآنی آن‌را لازم می ­گرداند. در حقیقت ترکیب هم­گرایانه را می ­توان معیار اصلی برای تحقق میان­رشته­ای در نظر گرفت. بنا به میزان تحقق همگرایی میان‌رشته ­ها، سه گونۀ اصلی را برای مطالعات میان­رشته ­ای می ­توان برشمرد؛ چند­رشته ­ای؛ میان ­رشته ­ای و فرارشته­ای. بر این اساس، برای مطالعات میان­رشته‌ای قرآن کریم نیز سه گونۀ اصلی را می ­توان برشمرد: چند­رشته ­ای قرآنی؛ میان­رشته ­ای قرآنی و فرا­رشته­ای قرآنی. هر یک از این گونه ­ها نیز دارای اشکال مختلفی است که با ایجاد منظومه ­ای از این گونه ­ها می ­توان تا حدی به انسجام بیشتری در مطالعات میان‌رشته ­ای قرآن کریم دست یافت و نقشۀ راهی را پیش روی علاقه‌مندان به این گونه از مطالعات گشود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رویکردهای مطالعات سیاسی در قرآن کریم

قرآن کریم، این متقن‌ترین پیام الهی برای سعادت بشر، هرچند پس از نزول همواره در اختیار جهانیان بوده‌است، تاکنون برای گشودن گره‌های دست‌وپاگیری که بشر را از سعادت بازداشته مورد توجه جدی قرار نگرفته‌است. برای جبران این خلأ باید به این پرسش پاسخ داد که چگونه می‌توان با بهره‌گیری از قرآن کریم معضلات سیاست را حل‌وفصل کرد (سؤال). کشف این چگونگی از طریق تفسیر موضوعی سیاست در قرآن و مرجعیت‌بخشی به آن، هم...

متن کامل

تحلیل اسطوره‌ای در مطالعات ادبی قرآن کریم

تحلیل اسطوره ای، شاخه ای از نقد ادبی است که به تجزیه و تحلیل ساختار و معنای متن می پردازد و ارزش ادبی آن را از جهت کاربست باورهای اسطوره ای در آن ارزیابی و بررسی می کند. کاربست این روش در حوزه مطالعات قرآنی، از یک سو به کار گرفتن قوانین ادبی در فهم معنای قرآن است و از دیگر سو، میراث بشری این متن را بررسی می کند. در سنت تفسیری و علمی مسلمانان بوده اند کسانی که از این منظر به قرآن کریم بپردازند و...

متن کامل

گونه شناسی مطالعات میان رشته ای در قرآن کریم

چندوجهی بودن پدیده­ها و مسائل و همچنین پیشگیری از تحویل انگاری، پژوهشگران را از مطالعات میان رشته ­ای ناگزیر کرده است. قرآن کریم نیز در دوران معاصر به همین دلایل، بسیار در معرض چنین پژوهش­هایی قرار گرفته است. لیکن به دلیل نو بودن این شکل از مطالعات، عموماً پژوهش­گران بنا به برداشت خود از میان ­رشته ­ای به آن می­پردازند که همین امر، تعیین محدوده و بیان تعریفی منسجم از میان­رشته ­ای و همچنین بیان ...

متن کامل

نزاهت در قرآن کریم

در این جستار قصد داریم تا از نزاهت در گفتار و بیان پروردگار پیراسته از هر زشتی و ناراستی پرده برداریم؛ زیرا بر آن باوریم که ایزد پاک علاوه بر اینکه در جای جای کتاب مقدس خویش، قرآن کریم، بر ادب و احترام به دیگران تأکید خاص دارد خود نیز عملا در گفتارش عفت کلام داشته و قصد آبروریزی و پرده دری از هیچ کس را نداشته است. همچنین در پی آنیم تا چگونگی تعبیر خداوند از زشتی ها را هویدا سازیم؛ این که آن ذات...

متن کامل

اصطلاح‌شناسی «بیان اساطیری» در مطالعات ادبی قرآن کریم و سنت تفسیری قرآن‌پژوهان

یکی از اشکالات عمده در حوزه مطالعات میان‌رشته‌ای قرآن کریم، ابهام اصطلاحات و نبود اتفاق آراء بر سر استفاده از آن هاست. در‌ این میان، «بیان اساطیری» که یکی از شاخه‌های نقد ادبی محسوب می‌شود، به دلیل ارتباط آن از یک سو با متن مقدس و از دیگر سو با مباحث اسطوره، از چالش بیشتری نیز برخوردار است؛ در حالی­که ‌این گونه  ادبی، تنها یک رویکرد خلاق و هنری است و با اسطوره‌گویی متن، تفاوت اساسی دارد. ...

متن کامل

«عفو» در قرآن کریم

Taking some early steps, this material has sought to deliver a theory on Forgiveness (Afav) in the viewpoint of Holy Quran. Forgiveness is one of the most significant components of coagulation in the interpersonal communication, individual serenity and moral eminence. However, it is so essential to demarcate and rethink the scope and the limits as well as the applications of this moral virtue. ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 4

صفحات  73- 102

تاریخ انتشار 2013-12-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023